راز خوشناسی -خودشناسی چیزی نیست جز آگاه بودن از خود و نحوه عملکرد و واکنش شما در موقعیت‌های خاص.

موفقیت به عوامل متعددی نیاز دارد و خودشناسی یکی از آن عوامل کلیدی است.بسیاری از مردم راحت‌تر درباره دیگران می‌دانند تا درباره خودشان.برخی عادت دارند مدام از رفتار و شخصیت دیگران شکایت کنند، آن‌ها را سرزنش کنند یا مورد انتقاد قرار دهند.این افراد نمی‌توانند بپذیرند که دیگران مانند خودشان فکر کنند یا با آن‌ها رفتار متفاوتی داشته باشند، زیرا تصور می‌کنند که از دیگران برترند.در واقع، هیچ‌کس در این دنیا کامل نیست.ما همگی نقاط قوت و ضعف خود را داریم و آگاه بودن از آن‌ها به ما کمک می‌کند تا افراد موفق‌تری شویم.

خودشناسی را از کجا شروع کنیم

خودشناسی یعنی شناخت عمیق از خود، از جمله نگرش‌ها، توانایی‌ها، نیازها، خواسته‌ها، اهداف، عادات، احساسات، نقاط قوت و ضعف.به‌طور خلاصه یعنی شناخت شخصیت خود.خودشناسی یعنی آگاه بودن از خود و واکنش‌های رفتاری در موقعیت‌های مختلف.همه ما سطحی از آگاهی از خود را داریم اما تصور می‌کنیم که خودمان را کاملاً می‌شناسیم، در حالی‌که این باور نادرست است.وقتی خود را به‌درستی بشناسیم، بهتر قضاوت می‌کنیم و این قضاوت‌ها را جدی‌تر می‌گیریم.
برای رسیدن به خودآگاهی، نیاز به دانش عمیق از خود داریم.

“کسی که دیگران را می‌شناسد خردمند است، اما کسی که خود را می‌شناسد روشن‌ضمیر است.”
— لائوتسه

مزایای خودآگاهی

• افرادی که خودآگاهی دارند شانس بیشتری برای موفقیت دارند چون شناخت بهتری از خود دارند. اگر اشتباهی کنند، سریعاً اقدام اصلاحی انجام می‌دهند.

 • خودآگاهی قضاوت و تصمیم‌گیری شما را بهبود می‌بخشد و به رشد حرفه‌ای و شخصیتی شما کمک می‌کند، زیرا می‌توانید بر ضعف‌های خود غلبه کنید.

 • فاصله بین مهارت‌هایی که دارید و ندارید را پر کرده و مهارت‌های فعلی‌تان را تا حد ممکن به کار می‌گیرد.
 • به شما کمک می‌کند مسیر شغلی مناسب را انتخاب کرده و رشد سریعی در آن مسیر داشته باشید.
 • وقتی خودتان را بهتر بشناسید، بسیاری از مشکلات زندگی‌تان به‌صورت خودکار حل می‌شود.

 • با خودآگاهی بیشتر، می‌توانید مربی، معلم، رهبر یا الگوی موفقی برای دیگران باشید.

چگونه خود را بشناسیم

شناخت خود، گام مهمی در رشد فردی و ایجاد روابط مؤثر است.بسیاری از مردم نمی‌دانند که احساسات آن‌ها نسبت به دیگران، اغلب بازتاب احساساتی است که نسبت به خود دارند.برای داشتن رابطه راحت با دیگران، ابتدا باید با خودتان در آرامش باشید.

در ادامه، چند راهکار عملی برای شروع مسیر خودشناسی و خودآگاهی آمده است:

 • برای تفکر و بررسی خود وقت بگذارید. خوداندیشی برای آگاهی از خود ضروری است.

• از آزمون MBTI (مایرز-بریگز) استفاده کنید تا تیپ شخصیتی خود را بشناسید.

• از آزمون‌های روان‌سنجی معتبر استفاده کنید؛ اگر توسط متخصص اجرا شود، شناخت دقیق‌تری از خود به‌دست می‌آورید.
 • از همکاران، دوستان و اعضای خانواده‌تان بازخورد بگیرید. بازخوردهای مشترک در بین نظرات را به‌عنوان ویژگی‌های واقعی خود در نظر بگیرید.
 • مدیتیشن کنید یا به مکان آرامی بروید و درباره خودتان تأمل کنید.
 • دفترچه‌ای داشته باشید و افکار، ایده‌ها و بینش‌های خود را یادداشت کنید. سپس آن‌ها را تحلیل و ارزیابی کنید.
 • گفت‌وگوی درونی منظم داشته باشید و بازخورد درون‌فردی بگیرید.
 • رفتارها و پیامدهای آن‌ها را به‌طور دائم زیر نظر داشته باشید.
 • از مشاوران حرفه‌ای، روان‌شناسان بالینی یا مربیان اجرایی کمک بگیرید. آن‌ها می‌توانند به شما در شناخت ویژگی‌های شخصیتی و علایق‌تان کمک کنند.

“خودآگاهی یعنی توانایی نگاه صادقانه به زندگی‌تان، بدون وابستگی به درست یا غلط، خوب یا بد بودن آن.”
— دبی فورد

قضاوت -بازخورد صادقانه علی درباره مریم

مردم اغلب دیگران را قضاوت می‌کنند، اما وقتی دیگران آن‌ها را قضاوت می‌کنند، پذیرش آن برایشان سخت است. حتی ممکن است از شنیدن بازخورد دیگران درباره خودشان شوکه شوند.

مثالی را در نظر بگیرید که دو همکار به نام‌های مریم  و علی در یک دفتر کار می‌کردند.
آن‌ها رابطه خوبی داشتند. یک روز مریم از علی خواست که درباره‌اش بازخورد بدهد تا او بتواند خود را از نگاه دیگری ببیند.علی که فردی رک و صادق بود، مریم را از نظر شخصی و حرفه‌ای بررسی کرد و گزارشی درباره نقاط قوت و ضعف او نوشت.

تهیه این گزارش یک هفته زمان برد و علی حتی سعی کرد تیپ شخصیتی MBTI مریم را بر اساس رفتار و طرز فکرش حدس بزند.وقتی مریم گزارش را دید، نتوانست آن را بپذیرد و در بسیاری از موارد با علی مخالفت کرد.علی به صراحت گفت که قضاوتش کامل نیست، اما بازخوردی داده که پیش‌تر نیز به دانشجویانش در مدرسه کسب‌وکار ارائه داده بود.از آن پس، مریم از علی فاصله گرفت چون انتظار نداشت که شخصیتش چنین باشد و در نهایت این موضوع منجر به پایان رابطه دوستانه آن‌ها شد.

درسی که از این داستان می‌گیریم این است که بسیاری از مردم نمی‌توانند خود واقعی‌شان را بپذیرند، زیرا تصوری متفاوت از خود دارند. همیشه شکافی میان آنچه فرد درباره خودش تصور می‌کند و آنچه دیگران درباره او احساس می‌کنند وجود دارد.

نتیجه‌گیری

خودشناسی یعنی آگاهی از نیّت‌ها، رفتارها،احساسات، نگرش و توانایی‌های خود، تا بتوانید آن‌ها را در مسیر موفقیت شخصی، شغلی و اجتماعی هدایت کنید. وقتی خود را می‌شناسید، به‌عنوان یک انسان رشد می‌کنید. پذیرش خود را یاد می‌گیرید و همین باعث می‌شود دیگران نیز شما را بپذیرند. شما به فردی با انگیزه درونی تبدیل می‌شوید که این امر منجر به موفقیت خواهد شد. خودشناسی شما را قادر می‌سازد در حوزه‌ای که علاقه دارید رشد کنید. در یک جمله، موفقیت نصیب کسانی می‌شود که خودآگاهی بالاتری دارند، زیرا می‌توانند با غلبه بر ضعف‌ها و تقویت توانایی‌هایشان، خود را بهبود دهند.